Historie van de EFZO en de BAK


De koren in Ede zingen veel. Ze geven concerten, werken mee aan zangavonden, verzorgen bijeenkomsten in zorghuizen, werken mee aan kerkdiensten. In 1969 was er behoefte om samen te werken. Een gezamenlijke publiciteit, gezamenlijke concerten, maar vooral een antwoord op de Gemeente. De Gemeente Ede richtte twee raden op met het doel advies te geven over het subsidiebeleid. De Culturele Raad en de Welzijnsraad. Van de amateurkunst werd gevraagd mee te denken. Zo ontstond de Federatie van zang- en oratoriumverenigingen (de Federatie) en de Federatie van Harmonie en Fanfares (HAFA). De oprichtingsdatum van de Federatie van zang en oratoriumverenigingen is 20 november 1969. Samen trokken de federaties op in de Werkgroep Amateuristische Kunstbeoefening, een subcommissie van de Welzijnsraad van de Gemeente met ambtelijke ondersteuning. Toen al werd de amateurkust gekoppeld aan het welzijn en niet aan cultuur. Een vooruitziende blik, want de amateurkunst wordt meer en meer gezien als een preventieve activiteit voor de zorg en het welzijn. Daarnaast is de gezamenlijke amateurkunst de grootste werkgever voor Cultuur. In de eerste jaren van de EFZO werd de grondslag voor de huidige gemeentelijke subsidie gelegd.


In de bezuinigingsgolf van de 80er jaren werden de raden opgeheven. De bezuiniging moest komen uit het inleveren van de inzet van de ambtenaren, die vele uren, voor een groot deel in de avond, aan de amateurkunst besteedde. De subsidie naar de koren werd ongemoeid gelaten. De Werkgroep Amateuristische Kunstbeoefening (WAK) werd een private vereniging, de Belangen Amateurkunst (BAK). De Federatie werd EFZO. Mannen van het eerste uur zijn Arie van der Niet en Johan Groot Kormelink. Vele activiteiten werden ontplooid: EDE uit de Kunst, Internationale Concerten, Koristenopleiding, Coördinatie Anjeractie, Workshops, overleg in de werkgroep Cultura, overleg in de werkgroep Centrum van de Amateurkunst, overleg over de programmering, publiciteit, concertagenda, enz.


EDE uit de Kunst , later Roots in the Woods, was een presentatie van alle kunst in EDE om de Edese bevolking te stimuleren mee te doen aan een van de vele vormen van amateurkunst. De muziekschool, creativiteitscentrum KREK, de HAFA, amateurtoneel, beeldend kunstenaars, allen deden ze mee. De EFZO organiseerde in dat kader een zeer geslaagde koordag in de Oude Kerk aan de Grotestraat, dat nu nog steeds door veel Edenaren wordt bezocht. Op dit moment zijn er twee EFZO-korenfestivals in de Oude kerk ( in juni en in december).


Zowel in 2001 als 2005 was de EFZO betrokken bij het Internationaal Koorfestival. Voor beide evenementen was de EFZO gastheer en organiseerde slaapplaatsen voor de internationale koorleden. In 2001 werden drie concerten georganiseerd met elk een Edes koor en 2 buitenlandse koren. In 2005 was er in Bennekom en internationaal concert. Zo waren er in 2001 bijdragen uit Rusland, Canada, de USA, Oekraïne en Slovenië en in 2005 uit Hongarije en Indonesië. Voor de Edese koren was het een geweldige inspiratie en kwam de kwaliteit van de koorzang ten goede.


In 1994 werd het 25-jarig jubileum gevierd met 3 Te Deum's in de Reehorst, uitgevoerd door de COV Sursum Corda, COV Excelsior, de COV Bennekom en het Gelders Orkest. 5 jaar later vierde we ons 6de lustrum in de Goede Herderkerk met vele Edese koren.


De Koristenopleiding werd georganiseerd in samenwerking met de muziekschool. Op basis van het landelijke Raamwerkplan van de stichting Kunst en Cultuur werden jaarlijks 20 tot 30 zangers opgeleid tot koorzanger A, B of C door o.a. Dick Troost en Riet van Dalen. Een Workshop o.l.v. Harjo Pasveer ter gelegenheid van 40 jaar EFZO ( 2009) werd eveneens druk bezocht door de koorzangers uit verschillende koren. Deze workshop werd vanwege het succes nogmaals gehouden drie jaar later. Enkele jaren heeft de EFZO een kleine financiële ondersteuning gegeven naar de koren bij de inzet van zangpedagogen.


Overleg over de bouw van Cultura en de ontwikkeling van een Centrum voor de Amateurkunst vroeg vooral bestuurlijke energie. Het was fijn te merken dat de inbreng van de EFZO op prijs werd gesteld.


Overleg over de programmering van de oratoriumkoren, verzorgen van gezamenlijke publiciteit en het opstellen van een concertagenda is nooit goed van de grond gekomen. De geschiedenis van de EFZO heeft zich voornamelijk afgespeeld rondom het overleg over de subsidieregeling, het bevorderen van de kwaliteit van de koorzang en de PR van de koren middels de korenfestivals.


Door de vrijwillige inzet van vele mannen en vrouwen is de EFZO een nuttig orgaan geworden dat zich achter de schermen inzet voor de ca 30 koren van Ede.


Karel de Krijger

unsplash